Misdaadromans

Maar wie zijn er dan eigenlijk genomineerd voor Neerlands enige juryprijs voor het spannende boek? Wel, er is viervoudig Strop-genomineerde Jacob Vis, ditmaal met het slot van de Morren-trilogie, het vernuftig ‘wrede’ De imker. Maar ook de Groningse Lupko Ellen schreef het slot van een trilogie - de uit de Groningse klei opgetrokken Menkema-trilogie -  al hoopt ondergetekende dat Herenboer toch niet het sluitstuk is. Het Vlaams-Nederlandse duo Kisling-Verhuyck schreef de historisch gestoelde ‘resident evil-roman’ De duim van Alva. Blijven over de privédetecitive Jager Havix die in De handen van Kalman Teller van Gauke Andriesse niet op zoek gaat naar kunst maar een medische blunder die ontsluierd wordt in zijn tweede Strop-nominatie. En dan is er de eerder genoemde roman Bonita Avenue van debutant Peter Buwalda, een “zedenschets en een familiekroniek” aldus Guido Huisintveld. Maar blijft Bonita Avenue ook overeind bij de verkiezing? En dan nu de boeken.

De imker is Mans Petersen, en hij maakt naam als fokker van bijenrassen. In zijn boerderij op het landgoed Morren leidt hij een kalm, onopvallend bestaan. Toch gaan er geruchten over zijn verleden, waar niemand het fijne van weet. Jonkvrouw Gonda van Walsum keert na de dood van haar geliefde uit Zuid-Afrika terug naar IJsselmonde. Haar erfgoed verkeert in deplorabele staat. De familiebank staat op de rand van faillissement en haar landgoed Morren dreigt onder de hamer te vallen.

In een ultieme poging bankroet af te wenden gaat Gonda terug naar Zuid-Afrika om goud te kopen als onderpand. Haar halfbroer John van Langen sterft in zijn cel waar hij als huurmoordenaar een lange gevangenisstraf uitzit. In zijn hals zitten twee bijensteken, maar voor justitie de doodsoorzaak kan onderzoeken wordt het lijk uit de gevangenis gestolen. Commissaris Ben van Arkel en rechercheur Jan Huisman proberen de raadselachtige verdwijning op te lossen. Ze ontdekken dat Gonda’s halfbroer deel uitmaakte van een uitstekend georganiseerde Oekraïense bende die op haar erfgoed aast, maar ze worden ingehaald door een gebeurtenis met dramatische gevolgen. (Ellesy, 406 blz. €18,95)

In Herenboer is in Nederland een extreme partij aan de macht gekomen. De grenzen zijn dicht, het land verloedert, het gaat economisch ronduit slecht. Moslimjongeren worden gevangengezet op een buitengaats gelegen passagiersschip. Ludde Menkema heeft zich intussen getrouwd en wel teruggetrokken op de voorvaderlijke boerderij in de buurt van de Waddenkust.  Als ook een verwant van Ludde naar het gevangenisschip wordt getransporteerd, kan hij niet langer stil blijven zitten. In de inmiddels van Lupko Ellen bekende verteltrant volgen de gebeurtenissen elkaar in rap tempo op, buitelen ze over elkaar heen en kun je als lezer het boek niet meer wegleggen. (Passage, 280 blz. €18,90)

De duim van Alva krijgt een rol op de Sinksenfoor, de jaarlijkse Pinksterkermis op ’t Zuid in Antwerpen. Elk jaar klagen de omwonenden over de stijging van de criminaliteit tijdens de zes weken dat de kermis duurt. Sommigen beschuldigen de Grand Guignol, het kleine theater van de angst. Zouden die bizarre sketches echt de bloeddorst opwekken? Anderen wijten de toename van de agressie aan het helse lawaai van de Mighty Maiden, een kermisattractie die de grond doet daveren en elke gedachte onmogelijk maakt. Of ligt de oorzaak in het verleden? De nu zo swingende Antwerpse wijk is gebouwd op de plek waar vroeger de dwangburcht stond van de gehate Spaanse hertog Alva. Is er sprake van resident evil – oud kwaad dat in de bodem is achtergebleven en door de kermis wordt geactiveerd? Cornelius Reyziger, Nederlands journalist voor een gezaghebbend tijdschrift, gelooft er niet in. Wanneer zijn vrouw zich bang laat maken door deze wazige theorieën, doet hij ze schamper af als onzin. Maar gaandeweg rijst de prangende vraag in hoeverre de mens beïnvloedbaar is door symboliek, door een beeld. Tot uiteindelijk ook Reyziger wordt meegesleurd in het horrordrama dat de mensheid is. De duim van Alva is een gelaagde literaire thriller die uit zijn voegen barst van de suspense. (Arbeiderspers, 240 blz, €19,95)

De handen van Kalman Teller zijn zwaar verminkt, dat is het eerste dat de Amsterdams privédetective Jager Havix opvalt als door hem wordt ingeroepen een medische blunder te onderzoeken. Als de jonge Mira Roes in het ziekenhuis slachtoffer wordt van een verkeerd uitgevoerde medische ingreep, is dat voor haar en haar man Frederik het begin van een tien jaar durende lijdensweg langs tal van medische beroepsorganen en gerechtelijke instanties. Ondanks haar ernstige verminkingen vallen de rechterlijke uitspraken keer op keer in haar nadeel uit en lijkt het er steeds meer op dat de schuldige de hand boven het hoofd wordt gehouden. . Wanneer Havix een belangrijke getuige weet op te sporen, wordt deze echter op beestachtige wijze vermoord. Hiermee loopt het spoor dood. Maar Kalman Teller laat Havix niet meer met rust. Waarom is hij zo vasthoudend en waarom leidt deze overlevende van de Holocaust zo’n teruggetrokken bestaan? (Atlas, 256 blz. €19,90)

Bonita Avenue is een caleidoscopische zedenroman over de kloof tussen generaties, over vaderliefde en verraad, over hedonisme versus tucht… Wat als je kinderen zich tegen je keren? Joni Sigerius, de stiefdochter van de rector magnificus van de Twentse campusuniversiteit, drijft samen met haar vriend Aaron een handeltje dat ze maar liever verborgen houdt voor haar krachtige en briljante vader. Het is in het jaar van de vuurwerkramp dat het gezin explodeert. Niet alleen lopen Aaron en Joni tegen de lamp, die zomer komt ook de enige en echte zoon van Joni’s vader vrij uit de Scheveningse strafgevangenis. Acht bewogen jaren later – Joni verdient inmiddels miljoenen in Los Angeles, Aaron heeft zich verschanst in België – proberen de ex-geliefden vat te krijgen op de onthutsende tragedie die zich in 2000 voltrok. (De Bezige Bij, 560 blz. €19,90)