Misdaadromans

Ik liep al langer rond met flarden van Nr.19 in mijn hoofd

Michèle van Rees werd geboren in 1970 en is afgestudeerd als bedrijfskundige. Na enkele jaren in het bedrijfsleven te hebben gewerkt, besloot ze als lerares op een basisschool aan de slag te gaan. Op dit moment is Michèle parttime studieadviseur bij de Erasmus Universiteit in Rotterdam en begeleidt ze studenten in hun studieloopbaan. Ze schreef eerder een dieetroman gebaseerd op haar eigen ervaringen. Dit boek Mijn maat is vol! Van XL naar S. werd lovend ontvangen.

Je hebt verschillende beroepen gehad voordat je begon te schrijven. Kun je hierover iets vertellen?
Ja hoor. Kennelijk ben ik niet voorbestemd geweest om al vroeg in mijn leven te weten wat goed bij me past. De studie bedrijfskunde vond ik geweldig om te doen, maar in het bedrijfsleven zelf voelde ik me slecht op mijn gemak. Mijn ommezwaai naar het onderwijs was nogal radicaal, maar dat gebeurt vaker met veranderingen. De golfbeweging die ingezet werd was hevig, maar die flinke deining is gaandeweg afgekalfd naar rustig kabbelen. Via een ‘sabbatical’ van twee jaar waarin ik twee boeken geschreven heb, combineer ik nu parttime het bedrijfskundige met het onderwijs in mijn studieadviseurschap, sámen met het schrijven!

Na een dieetroman heb je besloten een thriller te schrijven. Waarom heb je gekozen voor het schrijven van een thriller? Waarom bijvoorbeeld niet voor het schrijven van romans of kinderboeken of…..?
Achteraf gezien was het geen bewuste keuze. Ik schreef de eerste scène van Nr. 19 en wilde toen graag weten hoe het verhaal verder zou gaan. Ergens in mijn hoofd zaten natuurlijk al de ideeën daarover (zie ook de vraag over mijn inspiratie tot dit thema), en die vielen nu op zijn plaats. Ik liep gewoon al langer rond met flarden van Nr.19 in mijn hoofd, en die zijn op papier terecht gekomen.

Nr. 19 gaat over een vrouw. Je hebt ervoor gekozen om haar geen naam te geven. Kun je vertellen waarom je hiervoor hebt gekozen?
Vooraf stond dat zeker nog niet vast. Op een gegeven moment vroeg ik me af hoe de hoofdpersoon heette. Haar naam deed er eigenlijk niet toe, vond ik. Sterker nog: ik besloot dat de lezer net als ik zelf zoveel mogelijk mee moest kunnen leven met de hoofdpersoon en wilde de afstand tot haar zo klein mogelijk houden. Ik lees nu reacties waaruit blijkt dat de hoofdpersoon emoties oproept en mensen lang bijblijft. En niet iedereen valt het op dat ze geen naam krijgt. Wellicht heeft mijn opzet dus gewerkt.

Zou je iets over deze vrouw kunnen vertellen, over hoe jij haar ziet?
Tja. Ik heb al zoveel over haar verteld! Maar ik vind dat het aan de lezer is om zich een oordeel over haar te vormen. Wat ik bedoeld heb met hetgeen ik over haar geschreven heb, hoeft niet perse zo over te komen. Al hoop ik wel dat dat het geval is, maar dat zal vast nog blijken uit reacties van lezers.

Wat heeft jou geïnspireerd tot het schrijven van juist dit boek met dit thema?
De vele trieste gebeurtenissen die helaas werkelijkheid zijn en die een dergelijke grote eenzaamheid en onmacht met zich meebrengen. Mensen worden verstopt in kelders en niemand kent hun verdriet, niemand deelt in hun leed. En het is ook weer een mens die hiervoor verantwoordelijk is. Ik wilde daarover schrijven.

Op de achterflap van het nr. 19 staat dat het een echte vrouwenthriller is. Wat vind je van deze benaming?  
Allereerst wil ik benadrukken dat de quote die je hier bedoelt onderdeel is van een recensie van vrouwenthrillers.nl. Zij geven hiermee aan dat ze het boek een echte vrouwenthriller vinden en geschikt voor de doelgroep van de site. In mijn ogen impliceert dat geen beperking, maar een accent op een bepaalde categorie waarin het boek kennelijk past. Ik heb het verhaal zelf altijd een thriller genoemd. Maar het is nooit exclusief voor vrouwen bedoeld geweest, en ik wil ook absoluut geen mannelijke lezers uitsluiten. Anders gesteld: Als iemand bijvoorbeeld aangeeft: ‘Dit is echt een boek voor mij!’, dan bedoelt diegene meestal niet dat het ook niet een boek voor iemand anders zou kunnen zijn!

Je boek riep associaties op met het werk van Nicci French. Kun je je dat voorstellen? Ken je het werk van dit Engelse echtpaar?
Zeker ken ik de boeken van Nicci French! Ze staan allemaal in mijn boekenkast (net als heel veel andere boeken (zowel thrillers als romans) trouwens, ik las en lees ontzettend graag). Ik vind het een groot compliment als Nr.19 associaties met hun werk oproept, waarbij ik wel hoop dat er stijl of sfeer bedoeld worden en niet de inhoud ;-).

Zou je iets meer kunnen vertellen waarom je bent gaan schrijven?
De wens om te willen schrijven… Weet je dat het heel moeilijk te omschrijven is waar die precies vandaan komt? Het is het gevoel iets te willen vertellen, op mijn manier, zoals ik het zie, en dat in de vorm van een verhaal over te willen brengen. Ik houd van taal, ik houd van lezen, en dat alles gecombineerd maakt dat ik de sprong gewaagd heb.
Het voor een belangrijk deel op mijn eigen emoties en gevoelens gebaseerde Mijn maat is vol! van XL naar S heeft hierbij wel gefungeerd als de spreekwoordelijke ‘kurk op de fles’. Nu ik dat geschreven heb, is er ruimte voor andere verhalen.

Kun je iets vertellen hoe bij jou een boek tot stand komt?
Ik kan natuurlijk nog niet echt spreken van een patroon, Nr.19 is tenslotte mijn debuut in thrillerland! Maar ik ben aan een nieuw verhaal begonnen, dat zweeft nu al een tijdje in mijn gedachten. Er staat ook al iets op papier, maar nog niet zoveel. Het is niet zo dat ik de lijnen van het verhaal al helemaal heb uitgezet en de afloop al vaststaat, integendeel! Maar wanneer ik aan het schrijven ben, is het wel zo dat voor mij overduidelijk is hoe het verder moet gaan. Details schrap ik of voeg ik weer toe… gebeurtenissen verplaats ik in de tijd… personen verdwijnen uit het verhaal of ze stappen erin… scènes worden scherper, voeg ik toe of worden verwijderd… Ik mag eerst onbeperkt creatief zijn, zo kan ik het verhaal tot leven wekken, en in een latere fase herstructureer ik de boel.

Schrijven is hard werken wordt vaak gezegd. Zou je iets kunnen vertellen over hoe het schrijven bij jou verloopt?
Schrijven gaat zeker niet vanzelf. Als ik er niet voor ga zitten en mijn laptop niet aanzet, gebeurt er niets. Dan kan ik er nog zoveel over nadenken, dan komt er geen boek en vordert het verhaal ook niet. En ach, hard werken… Alles wat ik doe, wil ik goed doen, anders kun je het net zo goed laten, vind ik. Dus of ik nu de ramen zeem, onkruid wied of schrijf, ik wil het zo goed doen als ik het kan! En dat is bij schrijven behoorlijk arbeids- en tijdsintensief, maar dat komt het eindresultaat alleen maar ten goede. Ik ben behoorlijk gedisciplineerd, dus ik open ’s morgens mijn laptop en sluit hem pas weer als ik tevreden ben over de hoeveelheid werk die ik die dag heb verricht. Dat zit hem dan niet alleen in het aantal woorden, het kan ook zijn dat ik een bepaald idee heb uitgewerkt, op internet naar bepaalde feiten heb gezocht of een paar hoofdstukken intensief heb doorgenomen om te kijken of alles ‘loopt’.

Binnenkort zullen de recensies over jouw boek verschijnen, sommige zijn inmiddels al verschenen. Hoe kijk je uit naar de recensies?
Het geeft een geweldig gevoel als ik een positieve recensie lees over hetgeen ik geschreven heb! Iedere recensie is spannend. Ik ben me er van bewust dat iemand Nr. 19 ook helemaal waardeloos kan vinden, dat mag en kan uiteraard. Maar een recensent heeft, naar ik aanneem, als doel om met een recensie zijn of haar publiek van informatie te voorzien. Als de recensie oprecht is en genuanceerd en, heel belangrijk, het boek onbevooroordeeld, in zijn geheel en met voldoende aandacht gelezen en beoordeeld is, dan kan ik ook zeker wat met kritiek, die zal ik meenemen in mijn schrijfproces.

Bij uitgeverij Verbum wordt aangekondigd dat je ondertussen werkt aan een nieuwe thriller. Kun of wil je hierover al iets vertellen?
Dat wil ik best, maar het verhaal bevindt zich nog in zo’n pril stadium… Wanneer ik nu zaken prijsgeef, heb ik het gevoel er aan vast te zitten en het niet meer te kunnen veranderen. Net heb ik uitgelegd dat ik in de eerste fase ongeremd creatief wil zijn, en dan zou ik mezelf nu al beperkingen opleggen. Een jonge man met geheimen is (voorlopig!) de hoofdpersoon…