Twitter Facebook Gastenboek

   

Eva Noorlander

Eva Noorlander schrijft onder pseudoniem. Daar heeft ze haar redenen voor.... Meer hierover en over In Dubio, haar debuut. En: een verloting.

Onder pseudoniem schrijven .. Daar zijn hele goede redenen voor

Door: Ine Jacet

Op 23 mei 2008 is bij Uitgeverij Lebowski   - In Dubio -  verschenen, het debuut van Eva Noorlander. De auteur was enkele jaren werkzaam als undercover agente voor de Nederlandse politie. Inmiddels woont ze in de VS. Zoals ze in een mail aan haar uitgever schrijft zijn er zwaarwegende omstandigheden die haar verplichten om haar identiteit angstvallig verborgen te houden. Tijd voor een kennismaking met Eva Noorlander en enkele vragen over haar boek In Dubio.

Je wilt niet in de publiciteit treden vanuit het werk dat je in het verleden hebt gedaan en vanuit angst voor represailles. Op de Spanningsblog zijn er mensen die zeggen: ‘Ik geloof haar achtergrondverhaal niet, het een stunt om het boek beter te verkopen.’ Wat vind je van dit commentaar?
Ik ben daar een beetje dubbel over, omdat ik me aan de ene kant goed kan voorstellen dat er mensen zijn die daar aan twijfelen. En dat mag natuurlijk. Maar aan de andere kant is het wel weer typisch Nederlands, vooral omdat er niet gewoon getwijfeld wordt, maar er meteen een hele negatieve sfeer ontstaat. Zo aanvallerig. Mensen die zeker denken te weten dat het niet klopt, en dan heel naar reageren. Dus ik vind het prima als mensen twijfelen, maar hou altijd, ergens, in je achterhoofd dat iets misschien wel gewoon kan kloppen. Mijn uitgever had dit al voorzien trouwens. Nou lig ik niet gauw ergens wakker van hoor, dus hier ook niet van. Ik heb één keer gereageerd, op iemand die ook een beetje vals reageerde, en dat is meteen de laatste keer geweest. Ik ga me er niet druk om maken. Als iemand me niet wil geloven, prima. Dat is het risico van een pseudoniem. Het grappige is dat iedereen zich op internet er verschrikkelijk druk over maakt, maar dat niemand reageert onder zijn eigen naam. Allemaal (bijna) anoniem of pseudoniem. Dan denk ik.... wat is eigenlijk erger, iemand die een boek schrijft en daarbij  om heel goede redenen zijn naam verbergt, of iemand die nare dingen over iemand anders schrijft en zich vrij voelt iemand aan te vallen onder de dekking van de anonimiteit van internet?

De laatste tijd zijn er in Nederland meer auteurs die onder pseudoniem schrijven vanuit veiligheidoverwegingen. Stel dat zo’n verhaal over de veiligheidsoverwegingen een publiciteitsstunt is, wat vind je dan van een dergelijke stunt?  Is dat acceptabel? Verwerpelijk?  
Verwerpelijk is weer zo’n groot woord. Het is een tactiek, en als je een tijdje in Amerika woont en leeft, dan weet je wel dat daar niets te gek is om een product aan de man te brengen. Het kan allemaal nog veel erger dan dit. Als je dat vergelijkt met een pseudoniem als publiciteitsstunt, dan valt zo’n pseudoniem nog heel erg mee. Kijk eens wat de presidentskandidaten achter de schermen uithalen om hun tegenstanders zwart te maken. Dat vind ik pas verwerpelijk en dat soort mensen moeten dan de machtigste man of vrouw van de wereld worden? Al lijden, qua pseudoniem, de goeden die een echte reden hebben om hun naam niet te noemen, dan wel onder de slechten. Er zullen heus mensen zijn die hun eigen naam niet willen gebruiken. Iemand vroeg me: je had toch ook een hele andere naam en achtergrond kunnen verzinnen. Maar ja, daar had ik nou juist geen zin. Nou heb ik eens een keer iets niet verzonnen (behalve de naam Eva Noorlander) en dan is het weer niet goed. Ach..het is zoals het is. Van mij mag iedereen doen wat hij wil. Als het maar met een goede reden is en andere mensen niet benadeelt, fysiek of psychisch.

Een citaat uit een mail aan je uitgever:  ‘Dat werk was top-secret en varieerde van redelijk onschuldige klusjes tot werkelijk levensgevaarlijke infiltraties. Ook voor een vrouw. ….Maar al de collega's waar ik mee gewerkt heb, zullen misschien niet eens weten wat ik gedaan heb. Die dachten dat ik met ontslag was, om speciale redenen. '
Dat klinkt behoorlijk heftig. Wat was voor jou ‘de bekende druppel’ die maakte dat je naar de VS bent vertrokken?

Er is niet echt één aanleiding geweest. Geen traumatische ervaring of zo. Op een gegeven moment werd het door de politiek  gewoon onmogelijk gemaakt om verder te gaan met undercover werk. Dat betekende dat degenen die undercover waren geweest, weer terug moesten in ‘gewoon’ politiewerk, of er werd een andere baan gezocht. Nou is dat ook geen ramp, maar als je een tijd zo’n ander leven geleid hebt, dan is dat wel een stap terug .’A whole different ballgame’ zeggen ze dan hier. Ik was ook op een leeftijd dat ik eens goed achter m’n oren ging krabben wat ik wilde met mijn leven. Inmiddels, door mijn werk, had ik ook hele goede contacten met buitenlandse instanties, en in goed overleg heb ik er voor gekozen om radicaal te veranderen in mijn leven en weg te gaan uit Nederland.

Een ander citaat uit dezelfde mail: ‘Bovendien waren er nog wel mensen die het niet goed konden verwerken, zeg maar, dat ze er in getrapt waren tijdens een undercover-actie. Ze hebben mij laten weten mij 'nog wel tegen te komen'. Ik heb niet gekozen voor een beschermingsprogramma, dat overigens meer voor burgers was. Ik heb wel een andere naam gekregen en ben uit eigen wil naar Amerika gegaan, met behulp van de Amerikaanse autoriteiten, met wie ik lang en goed had samengewerkt. Je hebt niet gekozen voor een beschermingsprogramma. Is jou werk aangeboden? Heb je werk? Misschien wil je hierover iets vertellen?
Mijn vriend heeft véél en leuk werk, waar ik hem bij kan helpen. Het enige waar echt voor gekozen is, is een andere naam. Dat gaat makkelijker dan je denkt hoor. Kijk, de mensen die niet blij zullen zijn met me, zitten niet achter me aan. Als iemand zegt: ‘Ik kom jou nog wel tegen,’ dan wordt de soep meestal niet zo heet gegeten. Het is eerder zo dat er een vreemde en gespannen situatie zal ontstaan, als ik zo iemand in Amsterdam of Rotterdam plotseling tegen het lijf loop. Daar had ik geen zin meer in, en daar was alle begrip voor bij de instanties waar ik mee werkte.

Wanneer en naar aanleiding waarvan ontstond de drijfveer om Dubio te schrijven?  Of heb je misschien altijd al een boek willen schrijven?
Nee, een boek schrijven is iets wat nooit in me opgekomen is. Het is wel zo dat ik de laatste jaren veel dingen op heb geschreven. Een soort verlaat dagboek of zo. Op dat moment (is dat een levensfase waar je in komt? Wie zal het zeggen?) ben ik ook hevig na gaan denken over wat ik eigenlijk allemaal had meegemaakt, en voor welke dilemma's ik heb gestaan. Het is zo dat ik ook wel verhalen ken van collega undercover agenten, die de verleiding niet of moeilijk konden weerstaan. Je bent natuurlijk in een heel andere wereld, waar andere regels gelden en waar sociale status heel anders is. Je krijgt geld, kleren, dure auto, al dat soort dingen, als het nodig is voor je opdracht. Dat is aantrekkelijk, anders kan ik het niet omschrijven. Je moet dus sterk in je schoenen staan, als je daar mee om moet gaan. En sommige criminelen kunnen heel charmant zijn. Op een gegeven moment kwam het idee in me op: “wat nou als je zo’n opdracht als Joyce had gehad? Hoe had je dan gereageerd.” Voor de grap schreef ik een eerste gedeelte, en voor ik het wist, had ik het hele verhaal in mijn hoofd.

Hoe lang heb je aan ‘Dubio’ gewerkt?
O, toch wel lang hoor. Ik denk een dik jaar, zo ongeveer. Misschien wat langer, als je de eerste gedeeltes en het nadenken over het verhaal meetelt. Ik heb ook niet dagen achter elkaar geschreven. Stukje bij beetje, zeg maar.

Je boek Dubio gaat ook over undercoveracties. In hoeverre heb je hierin eigen ervaringen verwerkt? Was je niet huiverig om die ervaringen te verwerken?
Op een gekke manier voelde het wel heel goed om Joyce na te laten denken over alles wat ze meemaakt. Het is goed om je bij alles te realiseren dat dingen misschien anders zijn, dan je op het eerste gezicht zou zeggen. Ook nadenken, voordat je reageert, past daar wel bij. Bovendien voelde het goed om de regie helemaal in handen te hebben, om Joyce te kunnen laten reageren, zoals ik dat zelf wilde. Dat is iets wat ik vroeger wel probeerde in mijn werk, maar vaak niet in slaagde. Het heeft me goed gedaan, dat merk ik wel. En ik heb natuurlijk wel eigen ervaringen er in gebruikt, in de omstandigheden waaronder Joyce werkt. Maar sommige dingen heb ik expres wat veranderd, om nou ook weer niet alle geheimen van het werk prijs te geven.

In welke Nederlandse stad speelt jouw boek zich af? Hoe heb je vanuit de VS de research voor je boek ‘georganiseerd’?
Het boek speelt grotendeels in Amsterdam, wat niets zegt over mijn werkplek, of mijn oude woonplaats. Ik ken Amsterdam goed, en de plekken die ik heb gekozen zijn zo algemeen bekend, dat ik daar geen research voor heb hoeven doen. Waar ik wel geweest ben, is de andere plaats in het boek: de Kempen. Ik reed daar voor mijn werk een keer doorheen en ik voelde een soort rust over me komen, die ik zelden voelde. Heel vreemd. Ik dacht ook echt: als er in de grote stad iets gebeurt, of in de politiek, zal het ze hier worst zijn. Gewoon een eigen leven, een eigen wereld. Ik ben er nog een paar keer teruggeweest, en besloot dat gebied in het boek te gebruiken. Maar het had ook de Achterhoek kunnen zijn hoor, of Drenthe. Gewoon een plek waar ‘de moordenaar’ een geschiedenis heeft gehad.

Je boek gaat o.a. over Joyce die undercoveracties opzet voor de politie. Een andere hoofdpersoon is Thomas. Binnen welk genre zou jij je boek willen plaatsen?
O, dat vind ik lastig. Het is een thriller, dat geloof ik wel. Ik heb een beetje op internet gekeken en merk dat er een hele discussie is in Nederland over de term ‘literair’. Het grappige is, dat hier precies dezelfde discussie speelt over de term ‘literary thriller’ die door uitgevers te pas en te onpas gebruikt wordt. Het is dus een internationaal issue. Hier schreef iemand ;

“When the book is described as a literary thriller, however, and not simply a thriller, it is the depth of (-) characters that is being credited. In a thriller, characters can serve as set pieces for plot; they are agents of the story's action. In literature we need characters who complicate our expectations rather than simply satisfy them.”

Het is dus de uitdieping van karakters, wat een boek tot een literaire thriller maakt.
Hier vind je trouwens een hele aardige column over dat onderwerp.
Mijn uitgever heeft het er bij mijn boek op gezet. Ach, ik vind het prima. Mooie omslag. Ik wilde een spannend boek schrijven, met diepgang omdat het heel erg op het karakter en de dilemma’s van Joyce leunt. Als dat dan een literaire thriller is...

Joyce en Thomas zijn personages uit je boek Dubio. Zien we ze nog terug?
Joyce Hamel bevalt me eigenlijk wel heel goed. Ik had nooit gedacht over een tweede boek. Ik had zelfs nooit verwacht een eerste boek te schrijven, trouwens...maar nu dat het klaar is en zo goed ontvangen wordt, denk ik over een vervolg. En het kan zomaar dat Joyce daar weer in terug komt. Maar ik moet er nog eens goed over denken. Ik heb wel een idee over een plot, maar ach...geef me nog een paar weken.

Wil je tot slot nog iets kwijt aan de lezers van misdaadromans.nl ?
Alleen dat ik het erg leuk vind om deze vragen te mogen beantwoorden, en dat ik hoop dat ze erg veel plezier aan het boek zullen beleven. En dat ze er door het pseudoniem heen kunnen kijken, en alleen gewoon het boek beoordelen. Daar gaat het wat mij betreft ook om. Ik verkoop mezelf niet, ik verkoop (hopelijk) een heel mooi verhaal over Joyce Hamel.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Recensie : In Dubio