Tomas Ross - De Marionet (2008) ***

Wat als Pim Fortuyn op 6 mei 2002 niet zou zijn doodgeschoten?
In deze literaire (“what if”) thriller houdt Fortuyn aan de aanslag slechts een verwonde hand over en wordt één van zijn lijfwachten vermoord.
Vervolgens reist hij door naar Leeuwarden voor onder andere een ontmoeting met Wiegel.
Op 15 mei behaalt de lijst Fortuyn de grootste verkiezingswinst ooit; 53 zetels.
Er wordt een VVD-LPF kabinet gevormd en tot vrijwel ieders grote verbazing wordt niet Fortuyn maar Wiegel, die inmiddels is overgestapt naar de LPF, premier. Fortuyn neemt geen plaats in het kabinet en benoemt in sommige gevallen tot dan toe onbekende figuren.
Het blijkt dat hij gechanteerd wordt.  Dit houdt verband met zijn verleden. Er zijn achter de schermen mensen die Nederland werkelijk regeren.
Allerlei mensen houden zich bezig met Fortuyn en zijn geschiedenis, fotografen, journalisten, politiemannen en voormalig AIVD’ers. Langzamerhand wordt duidelijk waarom Fortuyn bepaalde keuzes maakt(e). Er volgt weer een (met opzet mislukte) aanslag en de diverse partijen die zich met Fortuyn bezig houden plegen af en toe een moord. In sommige gevallen zijn de motieven niet duidelijk.

Het grote aantal personages maakt dat het verhaal af en toe niet zo makkelijk te volgen is. Ook de verschillende perspectieven van waaruit wordt geschreven, maakt het er niet makkelijker op. Verder speelt het toeval naar mijn mening een te grote rol.
Het boek is vlot geschreven en pakt meteen, maar op een gegeven moment gaan al die negatieve oordelen over politiek Nederland wel vervelen en wordt het een beetje veel van hetzelfde. Het waarheidsgetrouwe is wel leuk -Ross heeft goed de actualiteit uit die periode bijgehouden- bijvoorbeeld als het over de ambitieuze Wilders en Verdonk gaat of als er gezegd wordt dat het nog een wonder mag heten dat die Van Gogh met zijn grote bek over geitenneukers zelf nog levend rondloopt.
Uiteindelijk haakt alles in elkaar, als je dan tenminste als lezer nog niet bent afgehaakt omdat het boek zo ingewikkeld in elkaar zit. Het is zonder meer spannend, maar dat is Ross wel aan zijn stand verplicht.