Om het even welk onooglijk dorpje in Frankrijk herdenkt haar gesneuvelden
van Wereldoorlog I. De lijst namen op monumenten in kerken of pleintjes
is vaak hallucinant lang. Wat een ontwrichting moet die oorlog voor
de mensen toen betekend hebben. Jongens en mannen voor wie twintig
kilometer verder een andere wereld was, werden naar een front ver
weg gestuurd. Als ze al terugkwamen, was het niet ongeschonden.
Tegen die achtergrond speelt
'Grijze zielen'. In een niet met naam genoemd Frans dorpje op gehoorsafstand
van het front, proberen de bewoners de oorlog zo goed en zo kwaad
mogelijk buiten te sluiten. Dat is niet makkelijk, met al de gewonden
die naar hun ziekenhuis komen en met de deserteurs en ‘afgekeurden’
die af en toe passeren. Toch houden de bewoners vast aan hun gewoonten.
Voor procureur Destinat en rechter Mierck hoort gaan eten in de
Rébillon daar zeker bij. Op een koude decembermorgen wordt
het lijkje van Belle gevonden, jongste dochter van de waard van
de Rébillon. Er volgt een veroordeling maar die kan de politie-agent
van het dorp niet bevredigen. De gebeurtenissen blijven rondspoken
in zijn hoofd en het is zijn verhaal, twintig jaar na de feiten,
dat in Grijze zielen opgetekend staat.
De emoties mogen dan niet
meer vers zijn, ze zijn er niet minder pijnlijk en levensecht door.
Op een prachtig ingehouden manier zet de politie-agent de gebeurtenissen
op een rijtje en met hem bereikt ook het boek zijn climax. Elk detail
is terecht. Elke zin doordacht. Claudel heeft een kunstwerkje afgeleverd.
De uitgave van De Bezige Bij is eveneens een pareltje.
|