Pierreux doet het weer!

Vier jaar geleden verraste Jos Pierreux Vlaanderen en Nederland met zijn thrillerdebuut 'De dode die met z’n tweeën was'. Het capriolenmakend politieteam uit de mondaine badstad Knokke-Heist zaaide tweespalt onder de lezers. Er was de groep die zich een breuk lachte en er was de groep die zich blauw ergerde. Onbewogen bleef niemand, en in een interview vertelde Jos Pierreux dat hij daar nog het meest blij om was. Er is niets zo erg als onverschilligheid, en moed puttend uit alle reacties werkte hij onversaagd verder om hoofdpersoon Luc Borré nieuwe avonturen te laten beleven.
Een volgende boek, 'De overvallers die met z’n drieën waren', was wezenlijk anders dan zijn debuut, en is in feite één grote, adembenemende achtervolgingsscène. Meer rust kwam er in 'Het trio dat iets te vieren had', waarin de niet altijd even sympathieke Knokse speurder de zaak van de dood van een oud dametje naar zich toe trekt, zeer tegen de zin van zijn overste.

Met zijn vierde boek, 'Het viervijfdeprincipe', betreedt Pierreux opnieuw andere paden. Hij schuift de misdaadlijn tijdelijk naar achteren zodat er veel ruimte komt voor Luc Borré en zijn collega’s. Het boek begint erg donker. Het verleden haalde Borré in. De daden van de niet altijd even sympathieke Knokse speurder drukken als lood op zijn gemoed.
Praten lucht op, maar dat is nu net iets dat Borré niet kan. Daardoor zinkt hij verder en verder weg in een depressie, terwijl vriendin Rena hulpeloos toekijkt en er niet in slaagt wezenlijk contact met hem te maken.
Graaf Burgemeester Lippens dwingt Borré zijn lethargie op te geven.
In Knokke streek één of ander onbeduidend schrijvertje neer dat de intentie heeft Knokke als locatie te nemen voor zijn misdaadverhalen. Lippens is daar faliekant tegen. Hij zit in volle verkiezingsstrijd en kan slechte publiciteit missen. Net zoals hij ook niet gediend is van een Knokse seriemoordenaar. Of hoe zou je iemand noemen die de dood van drie bejaarde Amerikanen op zijn geweten heeft? Lippens verzoekt Borré om al die lastige probleempjes op te lossen, hij hoeft niet te weten hoe, als het maar bevredigend is.

Met het enthousiasme van een nijlpaard dat te lang in de zon gelegen heeft, start Borré zijn onderzoek. Hij wordt daarbij geholpen door zijn collega’s, gedwarsboomd door zijn chef en geïrriteerd door het idee dat iemand in zijn spullen snuffelt. De nakende verkiezingen –compleet met de typische volksverlakkerij van het Vlaams Belang en met plots aan het licht komende schandalen- vormen een mooie, realistische achtergrond. Opnieuw subliem zijn de interacties tussen Borré en de zijnen die duidelijk maken dat Pierreux’ personages blijvend evolueren. De voluptueuze Mariëtte is het beu om als lustobject gezien te worden, Borré ergert zich dood aan de seksistische praat van Athenus, Athenus reageert giftig als Borré hem op zijn nummer zet, Lechamps verstopt zijn alcoholverslaving en zelfs de vrouw van nitwit Mangels blijkt meer te zijn dan een stamboom en de draagster van juwelen. Doorheen de interactie speelt Pierreux spelletjes met de lezer, bijvoorbeeld via de taalfouten van Mangels of de grofgebekte uitval van politiearts Ilsa. Hij spelt niet alles uit, hij weet dat zijn lezers intelligent genoeg zijn om zelf conclusies te trekken. Zoals deze: dit is weer een heerlijk, helder, humoristisch, hartverwarmend, honweerstaanbaar boek van Jos Pierreux!

La Réserve en de vloek van het zesde gebod (2008) - Jos Pierreux **

Ernstige terugval

Vijf opeenvolgende jaren nu levert Jos Pierreux een misdaadroman af die zich afspeelt in Knokke-Heist, het paradijsje aan de Noordzee. Leden van de Belgische beau monde komen daar, onder het goedkeurend oog van Graaf Burgemeester Lippens, samen om hun rijkdom te etaleren. Het eerste boek uit de reeks, De dode die met z’n tweeën was, viel meteen op door de rake beschrijvingen, beklijvende, wat karikaturale, karakters, flitsende dialogen en een stevige verhaallijn. De nominatie voor de prestigieuze Hercule Poirotprijs was meer dan terecht. In het tweede boek, De overvallers die met z’n drieën waren, koppelde Pierreux hogergenoemde kenmerken aan een verhaal vol actie. Een nieuwe nominatie bleef niet uit. Met Het trio dat iets te vieren had werd helemaal duidelijk waar het epitheton van Luk Borré, “de niet altijd even sympathieke Knokse speurder”, vandaan kwam. Opnieuw een geweldig boek. Het viervijfdeprincipe veranderde van toon. Er was meer aandacht voor de zielenroerselen van de speurders dan voor de actie. Dat was even wennen, maar het originele taalgebruik, de evoluerende karakters en de af en toe sublieme gedachten maakten veel goed.

Het vijfde en nieuwste boek in de reeks, La Réserve en de vloek van het zesde gebod, is na de vorige vier een echte afknapper. De verhaallijn rond verdwenen tieners, opduikende lijken en de nieuwe hobby heemkunde van de commissaris moet je met een vergrootglas zoeken en wordt op het einde erg ongeloofwaardig en vooral erg snel afgerafeld. De karakters evolueren niet meer, integendeel, ze lijken aan collectieve regressie te lijden en verworden tot karikaturen van zichzelf. Ze gaan zelfs de ‘Lauryssens’-toer op: gewelddadig, ongenuanceerd en keihard. Zo ramt Borré, het hoofdpersonage, zonder enig bewijs een ex-pedofiel in elkaar opdat hij zou bekennen. Zonder een goede reden zorgt rondborstige Mariëtte dat een op het voetpad fietsende man zijn stuur tegen zijn ballen en zijn zadel in zijn reet krijgt. De vrouwelijke politiearts wordt beledigd en snibt ad rem terug: ‘Hou je onthaarde lippen op elkaar. Spermaspons.’
Spermaspons… Op zich aardig gevonden, alleen verzinkt het boek in dit soort spitsvondigheden. Er komt geen wandelaar, geen butler of geen hoertje voorbij, of ze debiteren een zin waar je zelf een kleine week op zou moeten broeden. Deze opmerking vloeit niet voort uit afgunst, maar uit de constatering dat het knap vermoeiend is om een dergelijk boek te lezen. De overvloed aan sociaal-politieke statements over opvoeding, over parkeerboetes, over allochtonen, over van-alles-en-nog-wat draagt ook niet bij aan de leesvreugde. Kortom, La Réserve en de vloek van het zesde gebod, is van het goede te veel. Een dipje in een verder aan te bevelen reeks!