Er circuleert een theorie dat lezers van misdaadromans in hun diepste binnenste op zoek zijn naar recht en orde. Het drievoudige schemaatje misdaad, onderzoek, straf maakt, naarmate het verhaal vordert, onverbiddelijk komaf met de aanvankelijke chaos. Ordnung muss sein. Als u zich stiekem in bovenstaande onzin zou herkennen, dan kan u de boeken van Donna Leon best links laten liggen. Niet omdat ze niet spannend of onderhoudend zouden zijn, maar wel omdat ze zich afspelen in het land waarvan de minister-president bij een natuurramp het fijne van kamperen bejubelt. Het is datzelfde land waar de maffia nog steeds hoogtij viert en kritische journalisten moeten onderduiken. Het is ook toevallig het land waar Donna Leon woont. Als Amerikaans studente verloor ze haar hart aan Italië en ze woont al bijna dertig jaar in de buurt van Venetië.  Haar liefde voor het land maakt haar niet blind voor de vele onvolkomenheden. Ook haar vaste hoofdpersonage, commissaris Brunetti, heeft zich al lang geleden neergelegd bij de sfeer van vriendjespolitiek en corruptie. Hij ziet de misdaden wel, maar de maatschappij laat hem niet toe ze aan de kaak te stellen. Om terug te komen op de theorie die aan het begin van dit stukje toegelicht werd: de zoeker naar recht en orde blijft enigszins op zijn honger zitten.

Desondanks kennen de boeken van Donna Leon een gretig publiek. Dat heeft zonder twijfel te maken met haar weerkerende ingrediënten: de idyllische achtergrond van Venetië, het chaotische gezinnetje van Brunetti, de trattoria’s die hij bezoekt en de Italiaanse lekkernijen die hij daar verorbert, de tegenstelling tussen de pedanterie van chef Patta en de no nonsense aanpak van secretaresse Signorina Elettra, zijn hallucinant rijke schoonvader die zakenman is. Naast deze vaste gegevens plaatst Leon telkens een ander verhaal. In Gezichtsverlies raakt commissaris Brunetti onder de indruk van Franca Marinello. Plastische chirurgie gaf deze dame een zeer merkwaardig gezicht. Franca is de jonge vrouw van een zakenpartner van Brunetti’s schoonvader. Brunetti komt zowel Franca als haar man terug tegen in een zaak van illegaal afvaltransport. Een collega van Brunetti vraagt hem hierbij om hulp. Een van de spilfiguren zou een Venetiaan zijn. Misschien kan Brunetti hem identificeren. Voor Brunetti dat klaar krijgt, wordt zijn collega vermoord. Een duidelijker teken van de meedogenloosheid van de afvalmaffia is bijna niet mogelijk.

Op een zeer onderhoudende, aangename manier vertelt Leon haar verhaal dat ze doorspekt met culturele dingen. Brunetti deelt zijn liefde voor Romeinse klassiekers met Franca Marinello. Brunetti’s schoonvader neemt hem mee naar een kunstgalerij en geeft daar, bij een technisch vernuftig schilderij van een afstotelijk dikke vrouw, zijn omfloerste visie op de mogelijkheden die de overconsumptie van onze samenleving biedt voor de onderwereld. Intussen zorgt Leon ervoor dat je je als lezer niet kan ontdoen van het beeld van drie op de oceaan rondzwalpende schepen die zoeken naar een haven waar ze hun giftige lading kunnen dumpen. Er hoeft geen tekeningetje bij dat die haven niet Antwerpen of Rotterdam zal zijn. Ook al lukt Brunetti er in zijn eentje niet in om de afvalmaffia met wortel en al uit te rukken, toch is Gezichtsverlies door de diverse aangesneden thema’s een zeer pakkend boek.